الکترونیک (به انگلیسی: Electronics) شامل فیزیک، مهندسی، فناوری و کاربردهایی است که با جریان و کنترل الکترونها در خلا و ماده سروکار دارد. در الکترونیک برای کنترل جریان الکترون از دستگاههای فعال تقویت و یکسوسازی استفاده میشود، در حالیکه در مهندسی برق کلاسیک از اثرات غیرفعال مانند مقاومت، خازن و القاگر برای کنترل جریان الکتریسیته استفاده میشود.
الکترونیک تأثیر عمدهای در پیشرفت جامعه مدرن داشتهاست. شناسایی الکترون در سال ۱۸۹۷، و سپس اختراع لامپ خلأ که میتوانست سیگنالهای کوچک الکتریکی را تقویت و یکسوسازی کند، زمینه الکترونیک و عصر الکترون را افتتاح کرد. این تمایز در حدود سال ۱۹۰۶ با اختراع لی دفارست از تریود آغاز شد، که تقویت الکتریکی سیگنالهای رادیویی ضعیف و سیگنالهای صوتی را با دستگاه غیر مکانیکی امکانپذیر کرد. تا سال ۱۹۵۰، این رشته «فناوری رادیویی» نامیده میشد زیرا کاربرد اصلی آن طراحی و تئوری فرستندههای رادیویی، گیرندهها و لامپهای خلأ بود.
عبارت «الکترونیک حالت-جامد» پس از ساخت اولین ترانزیستور توسط ویلیام شاکلی، والتر هاوسر براتین، جان باردین در آزمایشگاههای بل در ۱۹۴۷ ظهور کرد. سپس در سال ۱۹۵۹ ماسفت توسط محمد عطاالله (و همکارش داوون کانگ) اختراع شد. ماسفت اولین ترانزیستور کاملاً جمع و جور بود که میتوانست برای طیف وسیعی از کاربردها کوچک سازی و تولید انبوه شود، که باعث ایجاد انقلابی در صنعت الکترونیک شد و نقشی اساسی در انقلاب میکروالکترونیک و انقلاب دیجیتال داشت. ماسفت از آن زمان به عنصر اصلی اکثر تجهیزات الکترونیکی مدرن تبدیل شدهاست و پرکاربردترین دستگاه الکترونیکی در جهان است.
از الکترونیک بهطور گستردهای در پردازش اطلاعات، ارتباطات از راه دور و پردازش سیگنال استفاده میشود. توانایی دستگاههای الکترونیکی در عملکرد به عنوان کلید، پردازش اطلاعات دیجیتالی را امکانپذیر کردهاست. فناوریهای اتصال متقابل مانند بردهای مدار، فناوری بستهبندی الکترونیکی و سایر اشکال متنوع زیرساختهای ارتباطی، عملکرد مدار را کامل کرده و قطعات الکترونیکی مخلوط را به یک سیستم کاری منظم تبدیل میکنند، که سیستم الکترونیکی نامیده میشود.کامپیوترها یا سیستمهای کنترل نمونههایی از سیستم الکترونیکی هستند. یک سیستم الکترونیکی ممکن است جزئی از سیستم مهندسی شده دیگر یا یک دستگاه مستقل باشد. از سال ۲۰۱۹ بیشتر دستگاههای الکترونیکی از قطعات نیمه هادی برای انجام کنترل الکترون استفاده میکنند. معمولاً، دستگاههای الکترونیکی شامل مدارهای متشکل از نیمه رساناهای فعال با المانهای غیرفعال مکمل هستند. چنین مداری به عنوان مدار الکترونیکی توصیف میشود. علم الکترونیک با مدارهای الکتریکی سروکار دارد که شامل اجزای الکتریکی فعال مانند لامپهای خلأ، ترانزیستورها، دیودها، مدارهای مجتمع، الکترونیک نوری، و سنسورها، قطعات الکتریکی غیرفعال همراه و فناوریهای اتصال داخلی هستند.
صنعت الکترونیک از بخشهای مختلفی تشکیل شدهاست. نیروی محرک اصلی کل صنعت الکترونیک بخش صنایع نیمرسانا است، که در سال ۲۰۱۸ بیش از ۴۸۱ میلیارد دلار فروش داشتهاست. بزرگترین بخش صنعت، تجارت الکترونیک است که در سال ۲۰۱۷ بیش از ۲۹ تریلیون دلار گردش مالی ایجاد کردهاست.متداولترین دستگاه الکترونیکی ساخته شده، ترانزیستور اثرِ میدانی نیمرسانای اکسید-فلز (ماسفت) است که در سال ۱۹۵۹ اختراع شد و «اسب کاری» صنعت الکترونیک محسوب میشود. کشور چین به تنهایی در سال ۲۰۱۹ بیش از ۴۹۶٫۸ میلیارد دلار تجهیزات الکترونیک وارد کردهاست که مقدار آن حتی از واردات سوختهای فسیلی آن کشور نیز بیشتر بودهاست. ۳۰۵٫۹ میلیارد دلار از آن فقط متعلق به مدارهای مجتمع و ریزمونتاژها بودهاست.
مطالعه ادوات نیمرسانا و فن آوری مربوط به آن شاخهای از فیزیک حالت جامد تلقی میشود، در حالی که طراحی و ساخت مدارهای الکترونیکی برای حل مشکلات عملی تحت مهندسی الکترونیک قرار دارد.
فهرست مطالب:
بخش اول: افزاره های نیمه هادی و کاربردهای پایه ای
فصل اول: مواد نیمه هادی و دیودها
فصل دوم: مدارهای دیودی
فصل سوم: ترانزیستور اثر میدان
فصل چهارم: تقویت کننده های پایه ای FET
فصل پنجم: ترانزیستور پیوندی دوقطبی
فصل ششم: تقویت کننده های پایه ای BJT
فصل هفتم: پاسخ فرکانسی
فصل هشتم: طبقات خروجی و تقویت کننده های توان
بخش دوم: الکترونیک آنالوگ
فصل نهم: تقویت کننده های عملیاتی ایده آل و مدارهای Op-Amp
فصل دهم: بایاس کردن مدارهای مجتمع و بارهای فعال
فصل یازدهم: تقویت کننده های دیفرانسیلی و چند طبقه
فصل دوازدهم: فیدبک و پایداری
فصل سیزدهم: مدارهای تقویت کننده عملیاتی
فصل چهاردهم: اثرات غیر ایده آل در مدارهای تقویت کننده عملیاتی
فصل پانزدهم: کاربردها و طراحی مدارات مجتمع
بخش سوم: الکترونیک دیجیتال
فصل شانزدهم: مدارهای دیجیتال MOSFET
فصل هفدهم: مدارهای دیجیتال دوقطبی
::: دریافت فایل :::